Chính quyền Đà Nẵng lo ngại việc tỉnh Quảng Nam đồng ý chủ trương di dời nhà máy luyện cán thép quy mô 180.000 tấn lên thượng nguồn sông Vu Gia - nơi cung cấp 99% nhu cầu nước sạch cho thành phố ven biển.

UBND tỉnh Quảng Nam vừa đồng ý chủ trương cho Công ty TNHH thép Việt -Pháp di dời nhà máy luyện cán thép từ Cụm Công nghiệp Thương Tín 1 (phường Điện Nam Đông, thị xã Điện Bàn) lên thôn Hoa, thị trấn Thạnh Mỹ, huyện Nam Giang (lưu vực sông Vu Gia). Nhà máy có quy mô 180.000 tấn thép/năm.

Người dân quanh khu vực nhà máy thép Việt-Pháp nhiều lần tập trung phản đối nhà máy gây ô nhiễm môi trường. Ảnh:N.Đ.

Lưu vực sông Vu Gia đang cung cấp khoảng 250 nghìn m3/ngày đêm cho Nhà máy nước Cầu Đỏ (Đà Nẵng), chiếm 99% nhu cầu nước sạch của thành phố. Lo ngại khi nhà máy thép đặt tại đây sẽ ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ đã gửi văn bản đề nghị tỉnh Quảng Nam chia sẻ thông tin để giải thích cho người dân. 

"Chính quyền và nhân dân thành phố Đà Nẵng hết sức quan ngại việc UBND tỉnh Quảng Nam cho phép đầu tư dự án nói trên tại vị trí nhạy cảm, đầu nguồn nước của lưu vực sông Vu Gia sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nước cấp sinh hoạt cho vùng hạ du của thành phố Đà Nẵng", ông Thơ nêu vấn đề.

Ông Thơ cho biết, theo nội dung tại Kết luận số 26 giữa Tỉnh ủy Quảng Nam và Thành ủy Đà Nẵng ngày 27/4/2016 về hợp tác, hỗ trợ giữa tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng, các dự án phát triển kinh tế - xã hội có tác động đến nguồn nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn phải được xem xét, lấy ý kiến của hai địa phương và các cơ quan Trung ương có liên quan.

Quảng Nam nói gì?

Phản hồi văn bản của phía Đà Nẵng, ngày 11/10, ông Huỳnh Khánh Toàn (Phó chủ tịch tỉnh Quảng Nam) cho biết, nhà máy thép đặt tại Cụm công nghiệp Thương Tín 1 đi vào hoạt động đã gây ra tiếng ồn và khí thải từ ống khói. Mặt khác do gần với khu vực đông dân cư nên dẫn đến sự phản đối của người dân. Do vậy, UBND tỉnh đã thống nhất chủ trương di dời Nhà máy luyện cán thép Việt Pháp tới khu vực xa dân cư. Địa chỉ được chọn khảo sát tại thôn Hoa, thị trấn Thạnh Mỹ.

Theo ông Toàn, việc xem xét quyết định đầu tư của dự án chỉ được thực hiện khi đảm bảo quy định về đánh giá tác động môi trường và các quy định có liên quan. "Trong quá trình đầu tư, phát triển kinh tế-xã hội, tỉnh Quảng Nam xác định không đánh đổi môi trường để tăng trưởng và luôn quan tâm đến các tác động của các dự án đến đời sống nhân dân trong tỉnh và các khu vực lân cận, nhất là khu vực hạ du lưu vực các sông", ông Huỳnh Khánh Toàn nêu quan điểm.

Ông Toàn cho biết, nhà máy luyện cán thép Việt-Pháp dự kiến triển khai tại thôn Hoa chủ yếu sản xuất các loại phôi thép sử dụng nguyên liệu là sắt thép phế liệu để nấu (không sử dụng quặng và than cốc). Công nghệ sản xuất sử dụng lò điện cảm ứng biến đổi điện năng thành nhiệt năng để nấu chảy nguyên liệu sản xuất ra phôi thép, nên chủ yếu phát sinh ra bụi, khí thải.

Bụi, khí thải từ 4 lò luyện cảm ứng và khí thải trên nóc 2 phân xưởng được thu gom qua quạt hút đến Xyclon màng nước (công đoạn 1), sau đó đến tháp bọt, hấp thụ ướt (công đoạn 2), đến hệ thống hấp thụ ướt dạng sóng và tách nước (công đoạn 3) với ống khói cao 30m để thải ra môi trường. Riêng chất thải rắn và chất thải nguy hại được hợp đồng thu gom với đơn vị chức năng.

Nước thải sinh hoạt của nhà máy chủ yếu là nước thải vệ sinh và nước thải nhà ăn sẽ được xử lý đạt chuẩn trước khi thải ra môi trường. Còn nước thải sản xuất chủ yếu là nước làm mát thiết bị được đưa vào bể tách dầu mỡ, bể lắng lọc chất thải rắn và được giảm nhiệt bằng tháp giải nhiệt, sau đó tuần hoàn tái sử dụng lại, không thải ra môi trường.

Người dân thị xã Điện Bàn dựng lán, mang theo mì tôm ăn cầm hơi để phản đối nhà máy thép Việt-Pháp gây ô nhiễm. Ảnh: T.H.

Phó chủ tịch tỉnh Quảng Nam khẳng định công nghệ sản xuất của Nhà máy luyện cán thép Việt Pháp là nấu sắt thép phế liệu ra phôi thép, khác với Formosa Hà Tĩnh là tổ hợp các nhà máy luyện cán thép, nhiệt điện...; Formosa Đồng Nai là khu liên hợp nhà máy sợi - hạt nhựa - nhiệt điện, không có nhà máy luyện cán thép.